Και ποιος δεν έχει ερωτευτεί; Ποιος από εμάς δεν έχει βιώσει το απόλυτο ζενίθ της ευφορίας από την μία και το απόλυτο ναδίρ της καταστροφής από την άλλη; Και ποιος δεν έχει καρδιοχτυπήσει για τον “μοναδικό” έρωτα της ζωής του; Αυτόν με τον οποίο θέλει να γίνουν ένα και να μην διαχωριστούν ποτέ ξανά σε δύο κομμάτια!!! Όμως τι είναι ο έρωτας; Η αγάπη όντας σημαντικό κομμάτι της ζωής και επίκεντρο της προσοχής από τα αρχαία χρόνια, είναι από τα πιο πολυσυζητημένα αλλά ανεξήγητα θέματα για τους καλλιτέχνες. Στο διηνεκές, την έχουν προσεγγίσει φιλόσοφοι, λογοτέχνες και ψυχολόγοι διαφόρων προσεγγίσεων. Όμως αγάπη είναι μία πολύ μεγάλη ομπρέλα που «σκεπάζει» πολλούς και διαφορετικούς τύπους. Ο πιο πολυσυζητημένος και κυρίαρχος, δεν θα μπορούσε να είναι άλλος από τον έρωτα, που ανάλογα την γλώσσα και την προσέγγιση μπορεί να πάρει και διαφορετικό όνομα. Η ανθρωπολόγος Helen Fisher ανακάλυψε πως στην διαδικασία της ρομαντικής αγάπης -του έρωτα-, υπάρχει μία ακολουθία διεργασιών. Αρχικά, το εγγύς προς εμάς άτομο αποκτά ένα ιδιαίτερα προσωπικό νόημα. Ύστερα εστιάζουμε την προσοχή μας σε αυτό, αποκτάμε υπερβολική ενέργεια, μένουμε ξάγρυπνοι, αισθανόμαστε αγαλλίαση όταν τα πράγματα πάνε καλά και απόγνωση όταν πάνε άσχημα. Εξαρτιόμαστε από αυτό, γινόμαστε κτητικοί έχοντας σαν στόχο να ενοποιηθούν οι ζωές μας με απώτερο σκοπό την διαιώνιση του είδους. Σε μελέτη με ερωτευμένους ανθρώπους παρατηρήθηκε πως μία από τις περιοχές του εγκεφάλου στις οποίες υπήρχε δραστηριότητα ήταν ίδια με αυτήν που διεγείρεται κατά την χρήση κοκαΐνης. Ο έρωτας δεν είναι συναίσθημα, αλλά μία βιολογική ορμή, κάτι σαν την πείνα και την δίψα, δυνατότερη από την σεξουαλική ορμή. Είναι από τα ισχυρότερα συστήματα στη γη για απέραντη ευχαρίστηση, αλλά και για απύθμενη θλίψη που προέρχεται από την κινητήρια δύναμη του νου, το τμήμα που θέλει και λαχταρά. Τρία βασικά εγκεφαλικά συστήματα εξελίχθηκαν μέσα από την διαδικασία ζευγαρώματος και αναπαραγωγής. Η παρόρμηση για σεξ, ο έρωτας, και η προσκόλληση, αυτή η αίσθηση ηρεμίας και ασφάλειας που αισθανόμαστε με τον μόνιμο σύντροφο. Η σεξουαλική παρόρμηση εξελίχθηκε για να μας φέρει στο σημείο να ψάξουμε μέσα σε ένα πλήθος συντρόφων, ενώ ο έρωτας για να εστιάζουμε σε ένα μόνο άτομο κάθε φορά, για ζευγάρωμα, και η προσκόλληση για να μπορούμε να ανεχόμαστε τον σύντροφό μας και να μεγαλώνουμε τα μωρά μας. Όπως κάθε άλλο συναίσθημα έτσι και ο έρωτας ελέγχεται από ενδοκρινικούς παράγοντες. Έχουν βρεθεί μειωμένα επίπεδα σεροτονίνης επιδεικνύοντας έτσι ομοιότητες με εμμονικές- ψυχαναγκαστικές διαταραχές όπου παρατηρείται η ίδια μείωση. Η οξυτοκίνη και η βαζοπρεσίνη, που παίζουν σημαντικό ρόλο στο σχηματισμό δεσμού, δραστηριοποιούνται στο ντοπαμινεργικό σύστημα ανταμοιβής με το οποίο σχετίζεται η απελευθέρωσή τους. Αυτό ίσως εξηγεί εθιστικές συμπεριφορές των ερωτευμένων έτσι όπως εξηγεί συμπεριφορές τζόγου και ναρκωτικών, που ακολουθούν την ίδια συσχέτιση. Επιπλέον, έχουν παρατηρηθεί και περιοχές με μειωμένη δραστηριότητα. Η αμυγδαλή, που είναι συνδεδεμένη με τον φόβο, το άγχος και τις κοινωνικές κρίσεις. Ο μετωπιαίος και ο προμετωπιαίος φλοιός, που σχετίζονται με γνωστικές διεργασίες που εμπλέκονται στη νοητικοποίηση και στην ικανότητα κρίσης του εαυτού και των άλλων, σχετικά με τα πιστεύω, τις γνώσεις, τις πεποιθήσεις αλλά και στην κατανόηση της διαφορετικότητας. Η μειωμένη δραστηριότητα αυτών των περιοχών ίσως να εξηγεί τυπικές συμπεριφορές ερωτευμένων , όπως η μειωμένη ικανότητα για αξιολόγηση του συντρόφου και η μείωση του επιπέδου του φόβου. Παρόλα αυτά η φυσιολογία του έρωτα δεν είναι πλήρως κατανοητή, οι σχετικές έρευνες είναι ακόμα σε εξέλιξη αναφορικά με τις ορμόνες και την εγκεφαλική δραστηριότητα που εμφανίζουν οι άνθρωποι. Το μόνο που σίγουρα γνωρίζουμε είναι αυτό που αισθανόμαστε. Μία κατάσταση υπερβολικά στρεσογόνα με συμπτωματολογία που θυμίζει έξη και προσομοιάζει ψυχικές διαταραχές λειτουργώντας άλογα και πολύ συχνά παράλογα. Ωστόσο, ο χρόνος όλα τα αλλάζει. Με το πέρασμα κάποιων μηνών αυτές οι δραστηριότητες του εγκεφάλου μεταβάλλονται, οι φαινομενικές διαταραχές δίνουν την θέση τους σε συναισθήματα όπως η ηρεμία, η οικειότητα και η λογική σημαίνοντας έτσι και την μεταβολή της φύσης της ρομαντικής σχέσης. Όλα πλέον είναι πιο λογικά και γαλήνια… Με την προϋπόθεση φυσικά πως και τα τρία εγκεφαλικά συστήματα ενεργοποιούνται για το ίδιο άτομο.
Άρθρο βασισμένο κυρίως στην ομιλία της Helen Fisher στο Ted https://www.ted.com/…/helen_fisher_tells_us_why_we_love_che…
Η Μελίνα Τζάκου γεννήθηκε και μεγάλωσε στο χωριό Βουβοπόταμος του νομού Πρέβεζας. Με την ολοκλήρωση της υποχρεωτικής βασικής εκπαίδευσης μετακόμισε στην Αθήνα όπου ζει και εργάζεται μέχρι σήμερα. Είναι τελειόφοιτη Ψυχολογίας στο Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Κύπρου και παράλληλα ολοκληρώνει τη Συμβουλευτική Ψυχικής Υγείας Συνθετικής Προσέγγισης στο Athens Synthesis Centre. Έχει εργαστεί σε τμήματα Ανθρώπινου Δυναμικού στον ιδιωτικό τομέα και είναι Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας σε εταιρεία με έδρα το Ηνωμένο Βασίλειο και θυγατρική στην Ελλάδα. Παράλληλα απασχολείται εθελοντικά σε οικοτροφεία με ψυχικά ασθενείς και συμμετέχει στο μη κερδοσκοπικό Δίκτυο Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Ψυχολογικής Υποστήριξης “συνΎπαρξη”. Επιπλέον λαμβάνει μέρος σε ερευνητικές δράσεις για την μελέτη της ανθρώπινης συμπεριφοράς και στον ελεύθερό της χρόνο αρθρογραφεί. Προσφέρει συνεδρίες δια ζώσης και απομακρυσμένα στο πλαίσιο της πρακτικής της άσκησης.
Comments