Έχετε αναρωτηθεί ποτέ εάν οι πράξεις σας αντανακλούν τις αντιλήψεις που έχουν οι άλλοι για εσάς; Εάν η γνώμη των άλλων έχει επίδραση σε εσάς σε βαθμό που να επηρεάζει τη συμπεριφορά σας; Εάν ναι, τότε πρόκειται για την αυτό-εκπληρούμενη προφητεία.
Πρόκειται για μία κατάσταση, η οποία προκαλεί μία νέα συμπεριφορά λόγω των πεποιθήσεων. Είναι μία έντονη (θετική ή αρνητική) πεποίθηση για έναν άνθρωπο ή μία ομάδα ανθρώπων, την οποία μπορεί να την ενσωματώσουν οι ίδιοι οι άνθρωποι και να την επιβεβαιώσουν μέσω της συμπεριφοράς τους. Ουσιαστικά, συμμορφώνονται οι άνθρωποι σε αυτό που πιστεύουν οι άλλοι για αυτούς.
Το αντίθετο της αυτό-εκπληρούμενης προφητείας είναι η αυτό-διαψευδόμενη προφητεία, η οποία αποτρέπει τη συμπεριφορά.
Η θεωρία της αυτό-εκπληρούμενης προφητείας έχει εφαρμογή στην Κοινωνική Ψυχολογία, στην εκπαίδευση και στις διαπροσωπικές σχέσεις. Πιο αναλυτικά, οι άνθρωποι που ανήκουν σε στιγματισμένες ομάδες, όπως οι μετανάστες ή ομοφυλόφιλοι, για τις οποίες έχουν δημιουργηθεί στερεότυπα και προκαταλήψεις, τείνουν να συμπεριφέρονται με τέτοιο τρόπο ώστε να επιβεβαιώσουν τα στερεότυπα αυτά. Στην εκπαίδευση, οι προσδοκίες του δάσκαλου για τους μαθητές του μπορεί να επηρεάσει με ανάλογο τρόπο την επίδοσή τους σύμφωνα με το φαινόμενο του Πυγμαλίωνα. Τέλος, πολλές φορές οι άνθρωποι μέσα σε μία σχέση κάνουν υποθέσεις για τα συναισθήματα των άλλων σε σημείο να επηρεάζει τη δική τους συμπεριφορά.
Πώς μπορείτε να αποφύγετε να συμπεριφέρεστε με βάση τις πεποιθήσεις των άλλων;
Αρχικά, θέλει δουλειά με τον εαυτό σας. Θα πρέπει να έχετε πλήρη επίγνωση των συναισθημάτων σας έτσι ώστε να αναγνωρίζετε την πηγή τους. Έτσι, θα έχετε αυτογνωσία και θα είστε σε θέση να γνωρίζετε εάν τα συναισθήματά σας προκαλούνται σε συνάρτηση με τις δικές σας πεποιθήσεις ή των άλλων. Επιπλέον, είναι καλό να αναγνωρίζετε εάν η συμπεριφορά σας αντανακλά τα στερεότυπα ή τις προκαταλήψεις που υπάρχουν στην κοινωνία προκειμένου να την επανεξετάζετε.
Η θεωρία της αυτό-εκπληρούμενης προφητείας βασίζεται σε ένα φαύλο κύκλο: οι αντιλήψεις σας δημιουργούν τις προσδοκίες σας, οι οποίες με τη σειρά τους προκαλούν τη συμπεριφορά και η συμπεριφορά έχει τα αποτελέσματά της, τα οποία, τέλος, διαμορφώνουν τις αντιλήψεις σας.
Comments